Sözlük Sanat Terimleri Sözlüğü Hava perspektifi
Makale Başlığı: Hava perspektifi

Hava perspektifi

Yazar: Unknown • Eklenme Tarihi: 18.07.2023 • Görüntüleme: 364

"Atmosferik Perspektif" olarak da bilinir.

Resim sanatında fon farklılıklarıyla yaratılan derinlik yanılsaması. Uzaktaki nesnelerin havanın etkisiyle daha açık tonla algılanması temeli üzerine kurulmuştur. Atmosferdeki nem, toz parçacıkları ve benzeri maddeler, ışığın saçılmasına neden olur. Bu saçılmanın derecesiyse renge, yani ışığın dalga boyuna bağlıdır. Kısa dalga boyuna sahip olan mavi en fazla saçılım yarattığından, renklerin uzaklaştıkça maviye çaldığı görülür. Uzun dalga boyuna sahip olan kırmızıysa en az saçılıma olanak tanıdığından, uzaktaki parlak nesnelerde mavinin azalmasına ve renklerin kırmızıya çalmasına neden olur. 

Bir terim olarak ilk kez Leonardo Da Vinci tarafından kullanılmakla birlikte hava perspektifi Antik Çağ'dan beri bilinmektedir. Roma döneminde Pompei'deki duvar resimlerinde kullanılmış, 8.yy'daysa Çin resimlerinde görülmüş ve en yetkin düzeyine Song dönemi manzara resimleriyle ulaşmıştır. Bütün Ortaçağ boyunca unutulan bu teknik, 15. yy'da Flaman ressamlarınca yağlıboya resimle birlikte yeniden kullanılmaya başlanmıştır. 16. yy'da Vinci'nin dışında bu teknikten yararlanan en önemli Rönesans ressamları Correggio ve Tizianoydu. 17. yy'da Rubens, Claude Lorrain, Albert Cuyp ve Hobbema özellikle manzara resimlerinde hava perspektifini ustaca kullanmışlardır. Bu tekniği bütün olanaklarıyla doruk noktasına çıkaran sanatçıysa J. M. W. Turner olmuştur. Turner'in resimlerinde sonsuza uzanan mekan duygusu ve buğulu atmosfer, daha sonra Monet ve İzlenimciliğin öbür temsilcileri tarafından da kullanılmıştır.